لوله آتشخوار چیست؟ بهتر است برای پاسخ به این سوال به کاربرد لوله آتشخوار اشاره کنیم.

  در برخی صنایع نیاز به انتقال سیالات داغ وجود دارد و این انتقال طبیعتا به وسیله لوله ها و اتصالات انجام می شود. اما همه لوله‌ ها قادر به تحمل حرارت بالا نیستند و اگر در حین انتقال آسیب ببینند خسارات جانی و مالی فراوانی به دنبال خواهند داشت.

یکی از دغدغه های تولسد کننده اتصالات فولادی این مشئله بود که پس از انجام آزمایشات گوناگون به نوعی لوله دست یافتند که قابلیت تحمل حرارت و فشار بالا را دارد و آن را لوله آتشخوار نام نهادند. 

 لوله آتشخوار  به خاطر جنس خاص آلیاژی که دارد، می تواند عبور سیالاتی با فشار و حرارت بالا را تحمل کند. این آلیاژ برای بالا بردن مقاومت لوله در برابر فشارهای بالا، مقداری کربن دارد که مقدار آن بین ۱۷/۰ الی ۲۰/۰ است. در واقع آلیاژ لوله‌ های آتشخوار ترکیبی از درصد کمی کربن با آهن است که سبب ایجاد استحکام، جوش پذیری و شکل‌ پذیری آنها می شود.

همچنین برای افزایش تحمل این لوله ها در برابر حرارت، آلیاژشان شامل مقداری منگنز نیز می شود. وجود این دو عنصر باعث شده تا اکثر لوله های آتشخوار توانایی تحمل عبور سیالاتی با حداقل دمای ۴۵۰ درجه سانتی گراد را داشته باشند و فشار داخل آنها به ۸۰ اتمسفر نیز برسد. لازم به ذکر است که اگر یک لوله آتشخوار نیاز به جوشکاری داشته باشد، باید ۱۵ دقیقه در دمای ۵۲۰ الی ۶۰۰ درجه روی آن عملیات جوشکاری انجام شود تا احتمال وجود هر گونه درز یا نشتی از بین برود.

استاندارد لوله های آتشخوار

لوله آتشخوار دامنه کاربری خیلی بالایی دارد و به ‌همین ‌جهت با استانداردهای مختلفی که هر کدام نیز ویژگی خاصی دارد تولید می ‌شود. انواع استاندارد لوله آتشخوار به شرح زیر است :

لوله آتشخوار St35.8

لوله آتشخوار St35.8 تحت استاندارد دین آلمان که شماره استاندارد آن DIN17175 می باشد تولید می گردد. شماره آنالیز این استاندارد نیز ۱.۰۳۰۵ محاسبه می‌شود. لوله ‌های آتشخوار با این استاندارد دارای ترکیبی از عناصر کربن با ۱۷ تا ۱۹ صدم درصد و منگنز با ۵۵/۰ تا ۷/۰ درصد است. فشار اتمسفری که توان تحمل آن را دارند حدود ۲۵ بار و تحمل حرارت تا ۵۸۵ محاسبه شده که البته این حرارت باید به صورت غیر مستقیم باشد. این لوله‌ ها در ساخت دیگ‌ های روغن داغ و دیگ ‌های بخار مورد استفاده قرار می ‌گیرند. این نکته را باید متذکر شد که این لوله‌ ها به‌دلیل داشتن میزان پایین کربن به‌ راحتی شکل می ‌پذیرند و قابلیت انعطاف و خم کردن تا ۹۰ درجه را دارند.

لوله آتشخوار St45.8

لوله آتشخوار St45.8 که تحت استانداردهای DIN2448 و DIN17175 تولید شده و دارای شماره آنالیز ۱.۰۴۰۵ است. این لوله ‌های آتشخوار در آلیاژ خود حدود ۲/۰ تا ۲۲/۰ درصد کربن و در حدود ۵۵ تا ۶۵ صدم درصد منگنز دارند که فشار اتمسفری معادل ۳۰ بار و حرارت غیر مستقیم تا ۵۳۵ درجه سانتیگراد را برای لوله آتشخوار به ‌وجود می‌ آورند.

لوله‌ های آتشخوار ASME SA192

لوله‌ های آتشخوار ASME SA192 با استاندارد دین آلمان و با شماره استاندارد DIN17175 و شماره آنالیز ۱.۰۳۰۵ دارای ویژگی ‌های دیگری است. محتوای کربن در آلیاژ این لوله حدود ۱۸/۰ تا ۲/۰ درصد و محتوای منگنز در آن حدود ۴۵/۰ تا ۷/۰ محاسبه می‌ شود. لوله آتشخوار که با این استاندارد تولید شده می‌ تواند تا ۵۵۰ درجه سانتیگراد حرارت غیر مستقیم و ۲۷ بار فشار اتمسفری را تحمل کند.

لوله آتشخوار با استاندارد ASTM boiler tube A179

لوله آتشخوار با استاندارد ASTM boiler tube A179 که شماره آنالیز آن نیز ۱.۰۳۰۵ است. این لوله ‌های بویلر کمترین میزان کربن یعنی ۱۶ تا ۱۸ صدم درصد را در آلیاژ خود دارند. ضمن اینکه میزان منگنز آنها نیز ۵ تا ۷ دهم درصد است که فشار اتمسفری تا ۱۵ بار و حرارت غیر مستقیم تا ۵۳۰ درجه سانتیگراد را باعث می‌ شود. این لوله ‌ها پرکاربردترین نوع لوله در ساخت انواع مبدل ‌های حرارتی هستند و به‌ دلیل میزان خیلی کم کربن بیشترین حالت انعطاف ‌پذیری یعنی تا ۱۸۰ درجه خم شدن را دارند