اتصالات جوشی فولادی چیست؟ اتصالات جوشی فولادی به مجموعه ای از اتصالات پرکاربرد گفته می شود که از جنس فولاد و به صورت یک تکه تولید می شوند و از طریق جوشکاری و بدون نیاز به رزوه به لوله های فولادی متصل می گردند.
این اتصالات در سیستم های مختلف لوله کشی مورد استفاده قرار می گیرند و در مواردی نظیر گرفتن انشعاب از لوله های اصلی، تغییر دادن مسیر و زاویه لوله کشی با زوایای مختلف، تغییر دادن سایز لوله ها و یا کور کردن و بستن لوله های فولادی کاربرد دارند.
انواع اتصالات جوشی فولادی
انواع مختلفی از اتصالات جوشی فولادی وجود دارد که می توان آنها را در دسته بندی های متفاوت گنجاند. اما مهمترین دسته بندی، دسته بندی اتصالات جوشی فولادی درزدار و بدون درز یا مانیسمان است.
مطالب مرتبط: بازرگانی جهان فولاد
اتصالات جوشی فولادی بدون درز (مانیسمان)
این نوع از اتصالات جوشی که با نام مانیسمان نیز شناخته می شوند، از جنس فولاد تولید می شوند و نحوه اتصال آنها از طریق جوش است. طراحی و تولید اتصالات بدون درز به گونه ای است که در آنها خط جوش قابل مشاهده نیست. بنابراین این نوع از اتصالات از نظر ایمنی نسبت به اتصالات درزدار برتری دارند و برای جابجایی سیالاتی که از فشار و دمای بالایی برخوردار اند مناسب هستند. اتصالات جوشی فولادی دارای انواع متعددی هستند که از جمله پر استفاده ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
زانویی چهل و پنج درجه بدون درز
- زانویی بدون درز نود درجه
- سه راهی لوله بدون درز تبدیلی
- سه راهی بدون درز مساوی
- تبدیل بدون درز کج
- تبدیل بدون درز صاف
- کپ بدون درز
- سردنده بدون درز
- بوشن بدون درز
ویژگی اتصالات جوشی فولادی بدون درز
- مهمترین مشخصه و ویژگی اتصالات مانیسمان، ساختار یکپارچه و بدون درز و جوش است. در واقع در بدنه اتصالات مانیسمان اثری از شکاف و جوش دیده نمی شود. همین امر استحکام و مقاومت بالا برای این نوع اتصالات به ارمغان آورده است.
- از دیگر مشخصه های برجسته اتصالات فلزی لوله مانیسمان، تنوع این نوع اتصالات در ضخامت و رده لوله است. امروزه لوله های مانیسمان در رده های مختلفی تولید می شوند. به عنوان مثال لوله مانیسمان رده ۴۰ از پرکاربردترین آن هاست. بر همین اساس اتصالات مانیسمان نیز برای رده های مختلف طراحی و تولید شده اند. موضوعی که در هماهنگی، کیفیت و دقت اجرای کار اهمیت بسیار زیادی دارد.
- برای استفاده از اغلب انواع اتصالات فلزی، از جمله اتصالات مانیسمان، نیاز به جوشکاری است. در همین راستا آب بندی مناسب، شاه کلید دوام و کارایی مطلوب اتصال به شمار می رود. برای وصل کردن هرچه بهتر اتصالات مانیسمان، سعی شده تا لبه های انتهایی و ابتدایی مورب طراحی شود. این امر امکان جوشکاری بهتر و دقیق‌تر را فراهم می نماید.
اتصالات جوشی فولادی درزدار
اتصالات جوشی درزدار فولادی همانطور که از نام آنها پیداست از جنس فولاد هستند و اتصال آنها به لوله ها و شیرآلات از طریق جوش لب به لب است. این قطعات به شیوه ریختگی تولید می شوند و بر روی آنها معمولا چند جای جوش مشاهده می شود. به همین سبب این نوع از اتصالات در مقایسه با مدل های بدون درز فولادی از قیمت پایین تری برخوردار هستند و از آنها برای جابجایی سیالاتی با دما فشار پایین تر بهره گرفته می شود. همچنین در سیستم های لوله کشی بخش هایی با حساسیت کمتر نظیر لوله کشی آب و گاز خانگی و یا برج های خنک کننده مورد استفاده قرار می گیرند. از متداول ترین انواع آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زانویی درزدار نود درجه
- سه راهی درزدار تبدیلی
- سه راهی درزدار مساوی
- سردنده درزدار
- تبدیل درزدار
- بوشن درزدار
- کپ درزدار
استاندارد های اتصالات جوشی
مانیسمان بدون درز
اتصالات مانیسمان طبق دو استاندارد ساخته می شوند. استاندارد ساخت اتصالات مانیسمان بدون درز که به روش فورجینگ ساخته می شوند ASTM A105 بوده و اتصالاتی که به روش Wrought ساخته می شوند ASTM A234 WPB می باشد.
استاندارد اتصالات مانیسمان دما پایین عبارت است از: ASTM A350 LF2 برای ساخت به روش فورج و ASTM A420 WPL6 برای ساخت به روش Wrought .
کاربرد اتصالات مانیسمان
اتصالات مانیسمان همچون لوله های مانیسمان بدون درز، کاربرد ها و حوزه مصرف بسیار گسترده ای دارند. علت آن نیز ویژگی های برجسته ای همچون استحکام بالا، طول عمر و دوام مناسب در کنار تنوع اتصالات است.
مهمترین حوزه های استفاده از انواع اتصال مانیسمان بدون درز عبارتند از:
صنایع پرفشار و سنگین نظیر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی ها
صنایع مرتبط با ساخت و ساز و حمل و نقل نظیر کشتی سازی
قابلیت استفاده در خطوط لوله کشی آب و گاز، صنایع برق و انتقال سیالات
سیستم های آبرسانی، انواع پل، تأسیسات ساختمان های بلند مرتبه و …
امکان استفاده در صنایع شمیایی، خودروسازی و دریانوردی
پرکاربرد برای فن آوری های ساخت و ساز، صنایع هوافضا، صنایع غذایی، دارویی و …
مزایای اتصالات جوشی فولادی
اتصالات فولادی جوشی دارای مزیت های فراوانی هستند که برخی از مهم ترین آنها به شرح زیر است:
– بهره گیری از این نوع لوله ها در سیستم های لوله کشی، موجب کاهش فشار سیالات در هنگام جابجایی و انتقال نمی شود.
– استفاده از این اتصالات با توجه به کیفیت بالای قطعات و جنس فولادی بدنه، هزینه های مرتبط با تعمیرات را تا حد زیادی کاهش می دهد.
– با توجه به آنکه این اتصالات از جنس فولاد تولید می شوند و در پروسه ساخت آنها از ترکیبات باکیفیت بهره گرفته می شود، از استحکام بسیار بالایی برخوردار هستند و استفاده از آنها موجب افزایش ایمنی در لوله کشی می شود.
– هزینه نهایی لوله کشی با این نوع لوله ها و اتصالات نسبت به اتصالات فلنج دار پایین تر است و به همین دلیل این اتصالات از نظر قیمت مقرون به صرفه تر هستند.
استاندارد های اتصالات جوشی درزدار
استاندارد ابعادی اتصالات جوشی درزدار منطبق با استاندارد ASME B16.9 و استاندارد متریالی مطابق با استاندارد ASTM A234 می باشد.همچنین اتصالات جوشی درزدار با قطر نامی NPS و رده ضخامت SCH شناخته می شوند.
کاربردهای اتصالات فولادی جوشی
این لوله و اتصالات به دلیل جنس فولادی و بهره مندی از کیفیت و ایمنی قابل ملاحظه، در بخش های گوناگون کاربرد دارند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- اتصالات جوشی فولادی با توجه به کیفیت ساخت بالا در کارخانجات تولید پلاستیک، ورق کاغذ و دارو کاربرد دارد.
- این نوع اتصالات فولادی با توجه به ایمنی و مقاومت بالا در سیستم های لوله کشی گاز شهری و خانگی به وفور بکار گرفته می روند.
- اتصالات فولادی جوشی در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کاربرد دارند و از آنها جهت جابجایی فرآورده های نفتی بهره گرفته می شود.
- این اتصالات مقاوم در سیستم های لوله کشی تجهیزات اطفاء حریق نیز مورد استفاده قرار می گیرند و از آنها در سیستم های اطفاء حریق مجتمع های مسکونی و اداری استفاده می شود.
خرید اتصالات جوشی فولادی
به طور کلی برای خرید این اتصالات، علاوه بر برند سازنده و اصالت کالا باید به جنس و سایز نیز توجه شود. دلیل این مسئله آن است که برای رعایت استاندارد در لوله کشی، لوله ها و اتصالات مورد استفاده باید از یک جنس انتخاب شوند. از سوی دیگر سایز اتصالات فولادی جوشی و لوله فولادی نیز باید یکسان باشند و از یک رده انتخاب گردند.